Početak Prvog svetskog rata
Prvi svetski rat je trajao od 1914-1918. U sukobu dva vojna saveza: Saveznika okupljenih oko Trojne Antante, i Centralnih sila, 70 miliona ljudi je bilo pod oružjem, a ubijeno više od 15 miliona. Rat donosi ogromna razaranja država i privreda. Kao rezultat, stvara se nova politička karta Evrope.
Jermenski genocid
Jermenski genocid
Sistematsko i kontinuirano etničko čišćenje, proterivanje i masovna ubistva izvršena nad pripadnicima jermenskog naroda na području Osmanskog carstva tokom Prvog svetskog rata, izvršena po nalogu tadašnjih osmanskih vlasti. Ovaj zločin smatra se prvim zločinom genocida u 20. veku.
Balforova deklaracija
Balforova deklaracija
Balfurova deklaracija je izjava britanske vlade doneta tokom Prvog svetskog rata u kojoj je najavljena podrška uspostavljanju jevrejske domovine u Palestini, tada otomanskoj oblasti. Deklaracija predstavlja prvu javnu podršku cionizmu od strane velike političke sile, što je podstaklo cionizam koji je time konačno dobio zvaničnu povelju. Deklaraciju je prvi put podržala jedna strana vlada 27. decembra 1917, kada je srpski cionistički lider i diplomata Dejvid Albala tokom misije u Sjedinjenim Državama objavio podršku srpske vlade Balfurovoj deklaraciji.
Boljševička revolucija u Rusiji
Boljševička revolucija u Rusiji
Oktobarska ili Boljševička revolucija, koju su su predvodili Vladimir Lenjin i boljševici, označava početak prve komunističke vlade u Rusiji, i stvaranja Sovjetskog Saveza - prve velike socijalističke države u svetskoj istoriji. Oktobarska revolucija je učinila ideologiju komunizma uticajnom na globalnom nivou u 20. veku.
Versajski mirovni sporazum
Versajski mirovni sporazum
Versajski sporazum je mirovni ugovor zaključen 28. juna 1919. u Versaju između Antante i Nemačke. Ovim ugovorom je Nemačka bila prisiljena da prihvati gubitak velikih teritorija i njihovo pripajanje susednim državama, gubitak nemačkih kolonija i imovine u kolonijama, isplatu velike ratne odštete, ograničenje svoje vojne snage, i priznanje novonastalih država u Evropi.
Osnovana Nacistička partija
Osnovana Nacistička partija
Nacionalsocijalistička nemačka radnička partija, poznata i kao Nacistička partija, bila je politička stranka u Nemačkoj od 1919-1945. čiji su glavni ciljevi bili revizija Versajskog sporazuma, oduzimanje državljanstva Jevrejima, i ujedinjenje svih Nijemaca u jednoj velikoj Nemačkoj.
Fašistički marš na Rim
Fašistički marš na Rim
Marš na Rim su izveli italijanski fašisti na čelu sa Benitom Musolinijem 22-29. oktobra 1922. Pod pritiskom, kralj Vitorio Emanuele III daje Musoliniju mandat za sastavljanje vlade. Nakon izbora 1924. Musolini uvodi diktaturu. Njegov fašistički režim je trajao do jula 1943.
Krah berze
Krah berze
Krah berze deonica u Njujorku 25. oktobra 1929. doveo je do globalne krize. Nastala je Velika depresija, sa masovnim zatvaranjem fabrika i otpuštanjem radnika. Zemlje širom sveta su pogođene nezapamćenom ekonomskom krizom. U Nemačkoj koja grca pod teretom otplate reparacija po Versajskom sporazumu, kriza je izuzetno teška i nastupa ogromna nezaposlenost.
Nacisti pobeđuju na izborima
Nacisti pobeđuju na izborima
Nacisti dobijaju većinu glasova na izborima za Rajhstag.
Adolf Hitler kancelar Nemačke
Adolf Hitler, vođa Nacista, postaje kancelar Nemačke.
Paljenje Rajhstaga
Paljenje Rajhstaga
Zgrada Rajhstaga u Berlinu je zapaljena. Nacistička vlada koristi požar i proglašava vanredno stanje.
Osnovan logor Dahau
Osnovan logor Dahau
U Dahau je osnovan prvi nacistički koncentracioni logor. Do oslobođenja 1945, zatvoreno je više od 188.000 zatvorenika, od kojih je najmanje 28.000 izgubilo život.
Bojkot jevrejskih prodavnica i preduzeća
Bojkot jevrejskih prodavnica i preduzeća
Prva masovna akcija koju je nacistički režim preduzeo protiv nemačkih Jevreja.
Zakon o državnoj službi
Zakon o državnoj službi
Jevrejima i političkim protivnicima je zabranjeno zaposlenje u državnoj službi. Jevreji učitelji, profesori, sudije i drugi državni službenici ostaju bez posla.
Osnovan Gestapo
Osnovan Gestapo
Tajna državna policija, skraćeno Gestapo, kombinovana politička i policijska agencija, bila je zvanična tajna policija nacističke Nemačke, a kasnije i u Evropi pod nemačkom okupacijom.
Paljenje knjiga
Paljenje knjiga
Javno spaljivanje knjiga koje su napisali Jevreji, politički disidenti i drugi koje nije odobrila država
Zakon o sterilizaciji
Zakon o sterilizaciji
Zakon o prevenciji genetski obolelog potomstva, odnosno Zakon o sterilizaciji, nalagao je sterilizaciju građana koji su po mišljenju „Genetičkog zdravstvenog suda“ patili od navodnih "genetskih poremećaja" i osoba sa mentalnim i fizičkim invaliditetom. Približno 400.000 ljudi je sterilisano po ovom zakonu.
Uvođenje „rasne teorije“ u nemačkim školama
Uvođenje "rasne teorije" u nemačkim školama
Rasizam je bio suštinska komponenta nacističkog pogleda na svet, i od trenutka kada su došli na vlast, nacisti su nastojali da ga učine sastavnim i obavezujućim delom svih oblasti života. Da bi se pomoglo u asimilaciji rasnog pogleda na svet, izučavanje „rasne nauke“ je postalo obavezan predmet za sve učenike.
Hitler se proglašava vođom
Hitler se proglašava vođom
Hitler se proglašava vođom (Fuhrer) i kancelarom Rajha. Oružane snage moraju da mu se zakunu na vernost.
Zabrana Jehovinih svedoka
Zabrana Jehovinih svedoka
Nemačka vlada zabranjuje delovanje Jehovinih svedoka
Jevreji izbačeni iz vojske
Jevreji izbačeni iz vojske
Jevrejima je zabranjeno da služe u nemačkim oružanim snagama.
Nirnberški zakon
Nirnberški zakon
Doneti antijevrejski rasni zakoni koji zabranjuju brak i veze između Jevreja i Nemaca, i oduzimaju Jevrejima nemačko državljanstvo.
„Definicija“ Jevreja
"Definicija" Jevreja
Nemačka država precizno definiše ko se smatra Jevrejinom prema određenom broju jevrejskih baba i deda.
Otpuštanje Jevreja lekara
Otpuštanje Jevreja lekara
Jevrejskim lekarima zabranjeno je da se bave medicinom u nemačkim zdravstvenim ustanovama.
Okupacija Rajnske oblasti
Okupacija Rajnske oblasti
Nemačke trupe okupiraju Rajnsku oblast - zonu koja je prema Versajskom sporazumu demilitarizovana. Ova akcija je direktno suprotstavljena uslovima koje je Nemačka prihvatila posle Prvog svetskog rata.
Građanski rat u Španiji
Građanski rat u Španiji
Španski građanski rat vodio se od 1936. do 1939. između republikanaca i nacionalista. Republikanci, lojalni levičarskoj vladi, sastoje se od raznih socijalističkih, komunističkih i republikanskih partija. Na drugoj strani, nacionalisti su savez falangista, monarhista, konzervativaca i tradicionalista predvođenih vojnom huntom Franciska Franka. Španski građanski rat razotkrio je političke podele širom Evrope. Desnica i katolici podržavaju nacionaliste da zaustave širenje boljševizma. Adolf Hitler šalje vazdušne i oklopne jedinice da pomognu nacionalistima. S druge strane, na levici, rat predstavlja neophodnu bitku za zaustavljanje širenja fašizma. Preko 1000 jugoslovenskih dobrovoljaca učestvuje u Španskom građanskom ratu na strani republikanaca u internacionalnim brigadama.
Osnovan logor Zahsenhauzen
Osnovan logor Zahsenhauzen
Zahsenhauzen (Sachsenhausen) je bio nemački nacistički koncentracioni logor u Oranijenburgu u Nemačkoj od 1936. do aprila 1945. U njemu su uglavnom držani politički zatvorenici. Bio je radni logor, opremljen sa nekoliko potkampova, gasnom komorom i prostorom za medicinske eksperimente.
Olimpijske igre u Berlinu
Nacistička mašinerija intenzivno koristi Olimpijske igre za propagandu ideologije antisemitizma i rasizma, i promociju nemačke moći i superiornosti. Izgrađen je ogroman stadion. Prvi put u istoriji olimpijske igre prenosi televizija, a radio prenos prati preko 40 zemalja.
Sporazum Rim-Berlin
Sporazum Rim-Berlin
Dogovorena je osovina Rim-Berlin, pri čemu su Nemačka i Italija neformalno obećale da će jedna drugu podržavati u slučaju rata
Izložba „Degenerične umetnosti“
Izložba "Degenerične umetnosti"
Nakon što Adolf Hitler najavljuje "nemilosrdni rat kulturnoj dezintegraciji", Nacistička partija organizuje izložbu "Degenerične umetnosti" u Minhenu. Na izložbi je predstavljeno 650 umetničkih dela, zaplenjenih iz nemačkih muzeja kao dela koja "vređaju nemačka osećanja". Preko milion ljudi je posetilo izložbu u prvih šest nedelja.
Anšlus (aneksija Austrije)
Anšlus (aneksija Austrije)
Nemačke trupe marširaju u Austriju i pripajaju je Nemačkoj, što su mnogi Austrijanci podržali. U Beču i drugim gradovima sledi talas uličnog nasilja nad Jevrejima i njihovom imovinom.
Registracija imovine Jevreja
Registracija imovine Jevreja
Obavezna registracija celokupne imovine Jevreja u Rajhu.
Konferencija u Evijanu
Konferencija u Evijanu
Između 1933. i 1941. su ciljem da Nemačku učine "očišćenom od Jevreja", nacisti čine sve da obesprave Jevrje i život im učine toliko otežan da bi bili primorani da napuste zemlju. Do 1938. godine, oko 150.000 nemačkih Jevreja već je izbeglo iz zemlje. Ali nakon aneksije Austrije i drugih teritorija na istoku, veliki broj Jevreja pada pod nacističku vlast, i talas jevrejskih izbeglica se povećava. Mnoge zemlje nisu želele da prime jevrejske izbeglice. Predstavnici 32 države su se sastali u Evianu, u Francuskoj, da rasprave međunarodni problem velikog broja jevrejskih izbeglica. Konferencija je bila neuspešna, mnoge države nisu bile spremne da iskažu solidarnost i prihvate jevrejske izbeglice, tako da su, uprkos pokušaijma da izbegnu, stotine hiljada Jevreja ostale na teritorijama pod nacističkom kontrolom gde su većinom ubijeni u Holokaustu.
Kancelarija za jevrejsku emigraciju u Beču
Kancelarija za jevrejsku emigraciju u Beču
Adolf Ajhman osniva Kancelariju za jevrejsku emigraciju u Beču kako bi povećao tempo prisilnog iseljenja austrijskih Jevreja. Do 1941. Kancelarija je jedino telo koje može obezbediti dozvolu Jevrejima da se odsele. Nakon pošetka rata Kancelarija de fakto radi na deportaciji Jevreja u geta u Poljskoj, i realizaciji "konačnog rešenja". Po ugledu na Bečku, slične kandelarije su radile širom Evrope, u Amstwerdamu, Pragu i drugim gradovima.
Obavezno srednje ime za Jevreje
Obavezno srednje ime za Jevreje
Jevreji u Nemačkoj su primorani da dodaju novo srednje ime: "Izrael" za muškarce i "Sara" za žene. Imena su morala da budu registrovana u matičnoj službi i da se koriste na svim službenim dokumentima. Zabranjuje se da Jevreji deci daju "nemačka" imena.
Minhenska konferencija
Minhenska konferencija
Velika Britanija i Francuska pristaju na nemačku okupaciju Sudeta, dela zapadne Čehoslovačke.
Slovo „J“ u pasošima
Slovo "J" u pasošima
U pasoše jevrejskih građana upisuje se veliko slovo "J" kako bi se jasno i vidno označilo da su Jevreji. Povod za uredbu je da se spreči da Jevreji emigriraju u Švajcarsku pretvarajući se da su hrišćani
Aneksija Sudetske oblasti
Aneksija Sudetske oblasti
Nemačka anektirala čehoslovačku pokrajinu Sudet
Scene 1: Prodavnica Ofner i sin
Scene 1: Prodavnica Ofner i sin
nekada Starčevačka ulica, danas ulica Žarka Zrenjanina 2, Pančevo
Kristalna noć
Nacisti organizuju antijevrejski pogrom, poznat i kao "Noć slomljenog stakla", u celoj Nemačkoj i anektiranim teritorijama Austrije i Sudeta. U masovnoj antijevrejskoj akciji uništeno je preko 200 sinagoga , opljačkano 7.500 jevrejskih radnji, a 30.000 muškaraca Jevreja poslato u koncentracione logore (Dahau, Buhenvald, Saksenhauzen i druge)
Isključenje Jevreja iz privrede
Isključenje Jevreja iz privrede
Donet je dekret kojim se Jevrejima zabranjuje da poseduju preduzeća i prodaju robu
Jevrejska deca izbačena iz nemačkih škola
Jevrejska deca izbačena iz nemačkih škola
Još 1933. Nemačka vlada donosi Zakon protiv "prenatrpanosti" u školama i univerzitetima, koji dramatično ograničava broj jevrejskih učenika koji pohađaju državne škole. 1938. godine, učenicima koji su "definisani kao Jevreji" potpuno je zabranjen pristup školama.
Hitlerov govor u Rajhstagu
Hitlerov govor u Rajhstagu
Usred rastućih međunarodnih tenzija, Firer i kancelar Rajha Adolf Hitler govori nemačkoj javnosti i svetu da bi izbijanje rata značilo "kraj evropskog jevrejstva", odnosno "uništenje jevrejske rase u Evropi“. "Ako izbije rat, to će značiti istrebljenje evropskih Jevreja", nedvosmislen je Hitler u svom govoru.
Nemačka okupira Čehoslovačku
Nemačka okupira Čehoslovačku
Nacističke trupe vrše invaziju na Čehoslovačku i okupiraju Prag, prekršivši time Minhenski sporazum dogovoren samo šest meseci ranije
Potpisan Molotov-Ribentropov pakt
Potpisan Molotov-Ribentropov pakt
Sovjetski i nemački ministri vanjskih poslova, Molotova i Ribbentrop u Moskvi potpisuju Pakt o nenapadanju između Nemačkog Trećeg Reicha i Sovjetskog Saveza.
Početak Drugog svetskog rata
Nemačka vrši invaziju na Poljsku, započinjući Drugi svetski rat u Evropi. Nemačke snage probijaju poljsku odbranu duž granice i nakon brzog napredovanja, Varšava se predaje Nemcima. Sovjetske snage sa druge strane napadaju i anektiraju veći deo istočne Poljske. Zapadna Poljska ostaje pod nemačkom okupacijom do 1945. godine.
Operacija T-4
Operacija T-4
U okviru nacističkog cilja da se iz Trećeg Rajha potpuno eliminišu osobe sa mentalnim smetnjama i osobe sa invaliditetom Hitler odobrava program eutanazije kao deo operacije T-4. Do pada nacističkog režima 1945, smrtonosnim injekcijama, izgladnjivanjem, ili u pokretnim gasnim komorama, nemački lekari i medicinsko osoblje ubili su do 200.000 nemoćnih, bolesnih ili osoba sa psihičkim ili fizičkim poteškoćama.
Velika Britanija i Francuska objavljuju rat Nemačkoj
Velika Britanija i Francuska objavljuju rat Nemačkoj
Velika Britanija i Francuska objavile su rat Nemačkoj
Geta u Poljskoj
Geta u Poljskoj
Rajnhard Hajdrih, šef nemačke bezbednosne policije, šalje direktivu za tretman Jevreja u poljskim okupacionim zonama. Jevreji koji žive u gradovima i selima imaju se premestiti u geta. U getima će se osnovati jevrejski saveti da izvršavaju naređenja nemačkih vlasti. Okupljanje Jevreja u geta pokazaće se kao sledeća faza pre "konačnog rešenja" - masovnog ubistva.
Antijevrejske mere u Poljskoj pod okupacijom
Antijevrejske mere u Poljskoj pod okupacijom
Jevreji u Poljskoj pod nemačkom okupacijom primorani da nose žutu traku i zvezdu.
Upotreba dušegupke
Upotreba dušegupke
U okviru "Projekta eutanazija" za eliminaciju pacijenata sa mentalnim ili fizićkim invaliditetom, nacisti eksperimentišu sa ubijanjem gasom. Uskoro uključuju u upotrebu kamione pokretne gasne komore konstruisane za ubijanje otrovnim gasom. Do leta 1941. ubijeno je više od 100.000 ljudi.
Osnovan logor Aušvic
Osnovan logor Aušvic
Aušvic je nemački naziv za poljski grad Osvjećim, oko 64 km zapadno od Krakova. Tu je prvo osnovan koncentracioni logor Aušvic, odnosno "Glavni logor", a kasnije, 3 km dalje, i centar za ubijanje Aušvic-Birkenau ili "Aušvic II". Kasnije su osnovani i "Aušvic III" i mnogi podlogori kompleksa logora Aušvic. Procenjuje se da su tu od 1940-1945. SS i policija deportovali najmanje 1,3 miliona ljudi. 1,1 milion ubijeno, od čega 1 milion Jevreja, a među ostalim žrtvama su bili Poljaci, Romi, Sovjetski ratni zarobljenici i drugi. Oko 20.000 Jugoslovena je bilo zatočeno u Aušvicu, od čega su oko 10.000 bili Jevreji. Oko 12.000 zatočenika u logoru je bilo iz Srbije.
Scene 2: Venčanje u sinagogi
Scene 2: Venčanje u sinagogi
pančevačka Sinagoga, danas ulica Dr Svetislava Kasapinovića, Pančevo
Scene 3: Trka u školskom dvorištu
Scene 3: Trka u školskom dvorištu
bivša Građanska škola, današnja Elektrotehnička škola „Nikola Tesla“, ulica Maksima Gorkog 7, Pančevo
Nemačka, Italija i Japan sklapaju Trojni pakt
Nemačka, Italija i Japan sklapaju Trojni pakt
Trojni pakt je sporazum Nemačke, Italije i Japana koji je formalizovao savezništvo sila osovina oko "zavođenja novog reda" u Evropi odnosno Istočnoj Aziji. Trojnom paktu novembra 1940. pristupaju i Mađarska, Rumunija i Slovačka, a Bugarska marta 1941. godine.
Scene 11: U okupiranom Beogradu
Varšavski geto
Varšavski geto
Nemci formiraju Jevrejski geto u Varšavi - najveći geto za Jevreje u Drugom svetskom ratu. U malom prostoru od 3,4 km2 zatočeno je skoro pola miliona ljudi. Većina je kasnije ubijena u logorima Treblinka i Majdanek ili umro još u getu od gladi, bolesti i iscrpljenosti.
Tajni arhiv „Oneg Šabat“
Tajni arhiv "Oneg Šabat"
Emanuel Ringelblum, istoričar zatočen u Varšavskom getu, u strogoj tajnosti sa grupom kolega pokreće sakupljanje građe i dokumenatacije o životu u getu. Akcija je nazvana "Oneg Šabat". Sumnjajući da ukoliko niko ne preživi svet nikada neće saznati šta se dogodilo, ko su bili zatočenici geta i kako je izgledao njihov život, ova grupa je rizikujući sopstvene živote sakupljenu građu zakopala unutar geta pre nego što su počele deportacije u logore. Velika većina učesnika ove akcije je ubijeno, a samo troje je preživelo. Posle rata, 1946. je pronađena prva grupa sakrivene građe "Oneg Šabat arhiva", a 1950. je locirana i druga, sakrivena u zakopanim metalnim kacama za mleko. Treća nikada nije pronađena. Oneg Šabat arhiv je danas jedan od najvažnijih istorijskih izvora o Varšavskom getu i Holokaustu uopšte.
Pristup trojnom paktu
Pristup trojnom paktu
Jugoslovenska vlada potpisala pristupanje Trojnom paktu. Sporazum je formalizovao savezništvo sila osovina (Nemačka, Italija i Japan), koji je uperen protiv još uvek formalno neutralnih Sjedinjenih Država u slučaju da se umešaju u Drugi svetski rat. Trojnom paktu pristupila je Mađarska (20. novembra 1940.), Rumunija (23. novembra 1940.) i Slovačka (24. novembra 1940.). Bugarska je pristupila 1. marta 1941. godine.
Scene 4: Na bentu kraj Tamiša
Scene 4: Na bentu kraj Tamiša
na obali Tamiša, preko puta svetionika na ušću Tamiša u Dunav, Pančevo
Vojni puč u Beogradu
Vojni puč u Beogradu i obrazovanje vlade generala Dušana Simovića; Hitler doneo odluku da se Jugoslavija bezobzirno vojnički porazi i uništi kao država uz pomoć suseda i unutrašnjih neprijatelja.
Scene 5: Kod strica Jovana u Beogradu
Scene 6: Bombardovanje Beograda
Napad na Jugoslaviju i Grčku
Napad na Jugoslaviju i Grčku
Sile Osovine predvođene Nemačkom uz podršku mađarskih, bugarskih i italijanskih snaga, napadaju Jugoslaviju i Grčku. Hitler je pokrenuo napad kako bi kaznio Jugoskaviju i zbacio nedavno uspostavljenu prosavezničku vladu, i da bi podržao italijansku invaziju na Grčku. Operacija bi Nemačkoj obezbedila balkanski bok za planiranu invaziju na Sovjetski Savez, zaštitila zalihe nafte u Rumuniji od mogućih savezničkih napada, i omogućilo pristup istočnom Mediteranu. Nakon kratkog rata, Jugoslavija i Grčka su vojno poražene i okupirane.
Napad na Jugoslaviju
Napad nacističke Nemačke i njenih saveznika na Kraljevinu Jugoslaviju otpočeo je bombardovanjem Beograda sa više stotina aviona u kojem je ubijeno preko 2.000 stanovnika i uništen veliki broj zgrada i kulturnih objekata.
Scene 7: Povratak u Pančevo
Proglašenje Nezavisne Države Hrvatske
Proglašenje Nezavisne Države Hrvatske
Ulazak nemačkih trupa u Zagreb i proglašenje ustaške (fašističke) Nezavisne Države Hrvatske. Proglasom Slavka Kvaternika počinje početak četvorogodišnjeg postojanja države pod vodstvom Ante Pavelića, koji je predvodio hrvatski ustaški pokret.
Pljačke jevrejske imovine
Pljačke jevrejske imovine
Prve nemačke jedinice su ušle u Beograd; početak pljački jevrejskih radnji i stanova od nemačkih vojnika i folksdojčera.
Okupaciona uprava Beograda
Okupaciona uprava Beograda
Formirana je Oblasna vojna komanda 599 za Beograd (Feldkommandantur 599) na čelu sa komandantom pukovnikom Ernst-Moricom von Kajzenbergom, Operativna grupa Policije bezbednosti i Službe bezbednosti (Einsatzgruppe Sipo-SD) na čelu sa SS-pukovnikom Vilhelmom Fuksom, kao i Operativna komanda Policije bezbednosti i Službe bezbednosti, na čelu sa SS-majorom Karlom Krausom. Najvažnija policijska služba u okviru obe komande je četvrti odsek (Gestapo). U okviru Gestapoa formiran je referat za Jevreje, kojim je rukovodio SS-poručnik Fric Štrake.
Registracija i obeležavanje Jevreja
Proglas šefa Operativne grupe policije (Einsatzgruppe Sipo-SD) kojim se Jevrejima pod pretnjom smrti naređuje da se 19. aprila prijave u Požarnoj komandi na Tašmajdanu. Jevreji moraju da nose žutu traku oko ruke.
Kapitulacija Jugoslovenske vojske
Kapitulacija Jugoslovenske vojske
Potpisivanjem bezuslovne kapitulacije prihvaćeno je da čitava Jugoslovenska vojska bude odvedena u zarobljeništvo. Za prikupljanje vojnika bili su odgovorni komandanti jedinica. Za vojnike koji bi pokušali da izbegnu odvođenje u Treći Rajh, propisana je smrtna kazna. Organima žandarmerije i policije je naređeno da se "imaju smesta uputiti na svoju redovnu dužnost", osim u "krajeve slobodne Hrvatske" i krajeve okupirane od susednih država. Sva postrojenja privrede morala su se predati neoštećena. Jugoslovenska Vlada je napustila zemlju i odletela za London.
Zakonska odredba za odbranu naroda i države
Zakonska odredba za odbranu naroda i države
Objavljivanje “Zakonske odredbe za odbranu naroda i države” bilo je osnova za progon svih nepoželjnih nacionalnih, “rasnih” ili političkih grupa u državi.
Formiran kompleks „Gospićka grupa logora“
Formiran kompleks "Gospićka grupa logora"
Gospićka grupa logora sastojala se od logora Gospić, logora Jadovno, logora Slana i Metajna na ostrvu Pagu, logora Stupačinovo, logora-sabirališta Maksimovića štale i logora-sabirališta na železničkoj stanici Gospić.
Zakonska odredba o sačuvanju hrvatske narodne imovine
Zakonska odredba o sačuvanju hrvatske narodne imovine
Objavljivanje “Zakonske odredbe o sačuvanju hrvatske narodne imovine” - postavljanje komesara u svim jevrejskim preduzećima.
Otpuštanje Jevreja i prisilni rad
Otpuštanje Jevreja i prisilni rad
Početak prisilnog rada Jevreja na čišćenju ruševina i otkopavanju leševa poginulih u bombardovanju Beograda. Otpuštanje Jevreja iz javnih službi.
Obrazovanje nemačke vojne uprave u Srbiji
Obrazovanje nemačke vojne uprave u Srbiji
Obrazovanje nemačke vojne uprave u Srbiji (veći deo Srbije sa severnim Kosovom i Banatom).
Nova beogradska policija
Nova beogradska policija
Dragomir-Dragi Jovanović imenovan za izvanrednog komesara Beograda.
Scene 8: Dani smrti
Scene 8: Dani smrti
nekada Starčevačka ulica, danas ulica Žarka Zrenjanina 2, Pančevo
Scene 9: Pljačka i teror
Scene 9: Pljačka i teror
nekada Starčevačka ulica, danas ulica Žarka Zrenjanina 2, Pančevo
Nova Vojna uprava
Nova Vojna uprava
General Helmut Forster preuzeo dužnost Vojnoupravnog komandanta Srbije; na čelu Upravnog štaba Harald Turner; na čelu Vojnog štaba pukovnik Gravenhorst.
„Židovsko pitanje“
"Židovsko pitanje"
Ministar unutrašnjih poslova Andrija Artuković izjavio da će u NDH “židovsko pitanje” biti rešeno na isti način kao u Nemačkoj.
Naredba o zabrani snabdevanja Jevreja
Naredba o zabrani snabdevanja Jevreja
Naredba vojnog komandanta Beograda Fon Kajzenberga da svi Jevreji u Beogradu mogu kupovati samo posle 10.30 časova, da mogu na javnim česmama da se snabdeju vodom tek posle ostalih građana “arijevaca” i zabranjuje se svim trgovcima da ispod ruke prodaju robu Jevrejima. Za prekršaje je predviđena novčana kazna, zatvor ili slanje u u koncentracioni logor.
Uređenje zatvora Gestapoa
Uređenje zatvora Gestapoa
Uređenje zatvora Gestapoa u zgradi Okružnog suda za okrug beogradski, Ulica Aleksandrova br.5.
Jevrejima zabranjeno korišćenje gradskog prevoza
Jevrejima zabranjeno korišćenje gradskog prevoza
Na tramvajima su istaknuti natpisi da je Jevrejima zabranjena vožnja.
Početak masovnog ubijanja Srba
Početak masovnog ubijanja Srba
Ubistvo 201 Srbina u Gudovcu kraj Bjelovara.
Registrovanje Jevreja
Registrovanje Jevreja
Poziv Jevrejima da se jave na Kalemegdanu radi registrovanja.
Formiran logor Danica
Formiran logor Danica
Formiran logor Danica, uglavnom za Srbe i Jevreje.
Formiranje Saveta komesara
Formiranje Saveta komesara
Formiranje Saveta komesara, prve kolaboracionističke uprave u Srbiji, na čelu sa Milanom Aćimovićem koji je bio i na čelu Ministarstva unutrašnjih poslova.
Rasističko zakonodavstvo
Rasističko zakonodavstvo
Rasističko zakonodavstvo i potpuno obespravljivanje Jevreja i Roma: Objavljivanje “Zakonske odredbe o rasnoj pripadnosti” i “Zakonske odredbe o zaštiti arijske krvi i časti hrvatskog naroda”.
Zakonska odredba o državljanstvu
Zakonska odredba o državljanstvu
Objavljivanje “Zakonske odredbe o državljanstvu”.
Formiranje Komande žandarmerije
Formiranje Komande žandarmerije
Formiranje Komande žandarmerije, pod kojom je do kraja maja bilo oko 3.000 žandarma.
Obrazovana Uprava grada Beograda
Obrazovana Uprava grada Beograda
Naredbom Milana Aćimovića obrazovana je Uprava grada Beograd na čelu sa Dragim Jovanovićem kao glavna srpska upravna i policijska vlast u Beogradu. Njen najvažniji policijski organ je bilo Odeljenje specijalne policije čiji sedmi odsek je bio zadužen za sprovođenje mera protiv Jevreja i Cigana (Roma). Na čelu je bio policijski komesar Jovan Nikolić.
Naredba o popisivanju Jevreja
Naredba o popisivanju Jevreja
Naredba o popisivanju svih jevrejskih muškaraca od 16 do 60 godina u Zagrebu.
Formiranje Predstavništva jevrejske zajednice i službi
Formiranje Predstavništva jevrejske zajednice i službi
Formiranje Predstavništva jevrejske zajednice umesto raspuštenih jevrejskih organizacija. Na čelu je bio Benjamin Flajšer, а ubrzo zatim Emil Dajč; sekretar je bio Semjuel Demajo; formiranje jevrejske zdravstvene službe na čelu sa dr Isakom Eškenazijem; ogranizovanje Jevrejske bolnice na Dorćolu (Ulica Visokog Stevana br.2).
Premeštanje sedišta CK u Beograd
Premeštanje sedišta CK u Beograd
Sedište Centralnog komiteta Komunističke partije Jugoslavije premešteno je iz Zagreba u Beograd.
Formiran pokret otpora
Formiran pokret otpora
Grupa oficira Jugoslovenske vojske koja je izbegla zarobljavanje na čelu sa pukovnikom Dragoljubom-Dražom Mihailovićem, na planini Suvobor (Ravna Gora) formirala je pokret otpora (rojalistički ili četnički).
Dnevni list „Novo Vreme“
Dnevni list "Novo Vreme"
Počeo da izlazi glavni dnevni list “Novo Vreme”.
Obeležavanje Jevreja jevrejskim znakom
Obeležavanje Jevreja jevrejskim znakom
Naredba o obeležavanju Jevreja jevrejskim znakom.
Zabrana posedovanja telefona
Zabrana posedovanja telefona
Naređenje nemačke Oblasne vojne komande da Jevreji ne smeju posedovati telefone i služiti se njima.
Zabrana posedovanja foto-aparata i frižidera
Zabrana posedovanja foto-aparata i frižidera
Naređenje Upravnika grada Beograda da Jevreji ne smeju posedovati foto-aparate i frižidere.
Masovno interniranje Jevreja u logore
Masovno interniranje Jevreja u logore
Početak masovnog interniranja Jevreja u logore Danica kraj Koprivnice zatim u sistem logora smrti Gospić-Jadovno-ostrvo Pag.
Naredbe koja se odnosi na Jevreje i Rome
Naredbe koja se odnosi na Jevreje i Rome
Objavljivanje “Naredbe koja se odnosi na Jevreje i Cigane” u Listu uredaba Vojnog zapovednika u Srbiji. Kodifikovane su sve dotadašnje antijevrejske mere, postavljeni komesari nad jevrejskim preduzećima i radnjama. Iste mere se odnose i na Rome.
Masovni pokolji Srba
Masovni pokolji Srba
Masovni pokolji Srba u centralnim i istočnim delovima NDH.
Nesreća u vojnom magacinu. Ogromno razaranje grada Smedereva
Nesreća u vojnom magacinu. Ogromno razaranje grada Smedereva
Velika eksplozija lagerovane municije u Smederevu; uništen je veći deo grada sa preko 2.000 žrtava.
Napad na Sovjetski Savez
Napad na Sovjetski Savez
Nacistička Nemačka i njene saveznice otpočinju 22. juna 1941. operaciju Barbarosa - invaziju na Sovjetski Savez, kršeći time nemačko-sovjetski pakt o nenapadanju iz 1939. Bila je to najveća kopnena ofanziva u istoriji čovečanstva, u kojoj je učestvovalo oko 10 miliona boraca.
Početak masovnog i sistematskog ubijanja Jevreja u SSSR
Početak masovnog i sistematskog ubijanja Jevreja u SSSR
Napad Nemačke i njenih saveznika i satelita na Sovjetski Savez.
Proglas komunističke partije na ustanak
Proglas komunističke partije na ustanak
Masovna hapšenja pripadnika Komunističke partije Jugoslavije i njihovih simpatizera. Sastanak Politbiroa Centralnog komiteta Komunističke partije Jugoslavije u Beogradu, koji je izdao proglas “Uništavajmo neprijatelja” sa pozivom na otpor okupaciji. Stvaranje komunističkih udarnih grupa po gradovima.
Zakonske odredbe o interniranju Jevreja
Zakonske odredbe o interniranju Jevreja
Objavljivanje Izvanredne zakonske odredbe i zapovesti o interniranju Jevreja u “zbirališta pod vedrim nebom”.
Formiranje Glavnog štaba partizanskih odreda Jugoslavije
Formiranje Glavnog štaba partizanskih odreda Jugoslavije
Formiranje Glavnog štaba partizanskih odreda Jugoslavije, ubrzo i Glavnog štaba partizanskih odreda Srbije.
Diverzija na pruzi Niš-Leskovac
Diverzija na pruzi Niš-Leskovac
Diverzija na pruzi Niš-Leskovac.
Anti-Romske mere
Anti-Romske mere
Naređenje Ministarstva unutrašnjih poslova NDH o popisivanju Roma i proterivanju romskih nomada.
Ustanak u Srbiji
Ustanak u Srbiji
Sastanak Politbiroa CK KPJ i donošenje odluke o podizanju opšteg ustanka u Jugoslaviji; slanje delegata u pojedine krajeve sa uputstvom za dizanje ustanka.
Sabotaža radio Beograda
Sabotaža radio Beograda
Akcija presecanja glavnog voda Radio stanice Beograd.
Organizovani progon komunista
Organizovani progon komunista
Počinje organizovani progoni komunista. Objavljen oglas o streljanju 13 “komunista i Jevreja”; Vidljiva je sve jača antijevrejska propaganda i optuživanje Jevreja da su vođe i finansijeri “bandi”.
Prva oružana akcija partizana
Prva oružana akcija partizana
Ubistvo dvojice žandarma u Beloj Crkvi.
Otvaranje logora na Banjici
Otvaranje logora na Banjici
Internirana prva grupa zatočenika u novoformiranom logoru u kasarni na Banjici (Koncentracioni logor Beograd/Anhaltelager Dedinje). Logor je pod nemačkom komandom imao dva dela: veći za nemačke i manji za zatvorenike srpskih kvislinških vlasti. Upravnik srpskog dela logora bio je Svetozar Vujković; logor postaje rezervoara talaca za sve masovnija streljanja.
Akcija paljenja novina
Akcija paljenja novina
Akcija paljenja novina kod Karađorđevog parka.
Paljenje nemačkih vojnih vozila
Paljenje nemačkih vojnih vozila
Velika akcija paljenja nemačkih vojnih vozila u garažama u Mileševskoj i Grobljanskoj ulici. Za odmazdu streljano 17 rodoljuba.
Odmazde zbog sabotaže vojnih vozila
Odmazde zbog sabotaže vojnih vozila
Proglas o streljanju 16 “komunista i Jevreja” zbog sabotaža u Beogradu.
Interniranje jevrejskih izbeglica u logor na Savi
Interniranje jevrejskih izbeglica u logor na Savi
Interniranje oko 1.100 Jevreja, izbeglica iz Srednje Evrope (Kladovski transport) u logoru u Šapcu (Pionirske barake na reci Savi).
Naređenje da za taoce odmazde treba uzimati Jevreje i Rome
Naređenje da za taoce odmazde treba uzimati Jevreje i Rome
Naređenje Harolda Turnera, šefa Upravnog štaba Vojnog zapovednika Srbije, oblasnim i sreskim vojnim komandama da kao taoce za odmazde treba prvenstveno uzimati Jevreje i Rome.
Sabotaža nemačkih vojnih vozila
Sabotaža nemačkih vojnih vozila
Nekoliko akcija paljenja nemačkih vojnih vozila u Beogradu i drugih vojnih objekata.
Sabotaže pokreta otpora
Sabotaže pokreta otpora
Simultana akcija paljenja novina u raznim delovima Beograda.
Produžetak policijskog časa
Produžetak policijskog časa
Jačanje represije prema stanovništvu Beograda; produženje policijskog časa, za Jevreje još kraće od ostalog građanstva.
Streljanja civila za odmazdu
Streljanja civila za odmazdu
Streljanje 122 “komunista i Jevreja” zbog sabotaže na nemačkim vojnim vozilima.
Grad zbog sabotaža plaća kontribuciju
Grad zbog sabotaža plaća kontribuciju
Naređenje komandanta Beograda da grad zbog sabotaža plati kontribuciju od 10 miliona dinara.
Početak masovnog ubijanja Roma
Početak masovnog ubijanja Roma
Interniranje Roma u logoru Danica.
Formiranje partizanskih odreda
Formiranje partizanskih odreda
Formiranje partizanskih odreda u zapadnoj zatim i centralnoj, južnoj i istočnoj Srbiji.
Registrovano 220 akata sabotaže
Registrovano 220 akata sabotaže
Ministarstvo unutrašnjih poslova registrovalo 220 akata sabotaže (uništavanje putnih, železničkih i telefonskih komunikacija, napadi na organe vlasti i njihove predstavnike, napadi na nemačke vojnike, rasturanje letaka sa pozivom na borbu, ispisivanje parola po zidovima).
Formiran logor Jasenovac
Formiran logor Jasenovac
Jasenovac - najstrašniji ustaški logor, u kojem je sprovedeno masovno ubijanje logoraša; najveće ustaško gubilište logoraša pohapšenih u Hrvatskoj, Slavoniji i Bosni.
Scene 10: Deportacija preko Dunava
Scene 10: Deportacija preko Dunava
na obali Dunava pored srušenog Pančevačkog mosta
Masovna streljanja i uništenje sela Skela kod Obrenovca
Masovna streljanja i uništenje sela Skela kod Obrenovca
Kao odmazdu za napad na nemačke vojnike Kosmajsko-podravskog partizanskog odreda, nemačke trupe streljaju muške stanovnike sela Skela i logoraše sa Banjice. Selo spaljuju.
Odmazde i vešanje po centru grada
Odmazde i vešanje po centru grada
Streljanje, zatim vešanje, petorice rodoljuba na električne stubove na Terazijama.
Parada i zbor folksdojčerskih organizacija
Parada i zbor folksdojčerskih organizacija
Parada i zbor folksdojčerskih organizacija iz Beograda i Zemuna kod Tehničkog fakulteta.
Deportovanje Jevreja iz Banata u Beograd
Deportovanje Jevreja iz Banata u Beograd
Banat je ostao pod nemačkom okupacionom vojnom upravom, koja je bila jedinstvena za Srbiju i Banat. Predstavnik nemačke okupacione vlasti u Banatu bila je krajskomandatura, koja je imala sedište u Petrovgradu (Zrenjanin); lokalni Folksdojčeri (nemački stanovnici Banata) su odmah započeli progon jevrejskih komšija i nakon popisivanja, krađe imovine, zarobljavanja i ubijanja najveći deo Jevreja iz Banata je deportovan na područje Beograda.
Raspuštanje sistema logora Gospić-Jadovno-ostrvo Pag
Raspuštanje sistema logora Gospić-Jadovno-ostrvo Pag
Deportovanje preživelih muškaraca u novoosnovani koncentracioni logor i logor smrti Jasenovac; deportovanje preživelih žena i dece u logor Kruščica.
Formiranje logora na Topovskim šupama
Formiranje logora za Jevreje u Topovskim šupama na Autokomandi u Beogradu; interniranje banatskih, zatim i beogradskih jevrejskih muškaraca. Na logoru su bili zatočeni i Romi.
Postavljanje kolaboracionističke Vlade.
Postavljanje kolaboracionističke Vlade.
Komandant Srbije imenovao “Vladu narodnog spasa” na čelu sa generalom Milanom Nedićem.
Oslobođenje Loznice
Oslobođenje Loznice
Udružene snage oba pokreta otpora, partizanskog i rojalističkog, oslobodile su Loznicu.
Formiran logor Lobor
Formiran logor Lobor
Formiran logor Lobor blizu Zlatara, u Hrvatskom zagorju uglavnom za žene i decu.
Mere odmazde
Mere odmazde
Streljanje 50 komunista zbog ubistva nemačkog vojnika u Beogradu.
Operacija Rajnhard
Operacija Rajnhard
Započeta u jesen 1941, nazvana po SS generalu Rajnhardu Hajdrihu, Operacija Rajnhard je bila nemački plan za ubistvo Jevreja koji žive u takozvanom Generalnom gubernatorstvu - velikom području centralne Poljske koje je kontrolisala Nemačka nakon invazije gde je živelo oko dva miliona Jevreja. Da bi postigli ciljeve operacije Rajnhard, Nemci su izgradili tri logora smrti: Belzec, Sobibor i Treblinka. Tokom Operacije Rajnhard, masovnim streljanjima i logorima smrti ubijeno je oko 1,7 miliona Jevreja.
Opsada Lenjingrada
Opsada Lenjingrada
Nemačka grupa armija Sever sa juga, i finska vojska sa severa, opkoljavaju Lenjingrad (današnji Sankt Peterburg). Opsada je trajala 872 dana, od septembra 1941 do januara 1944. godine, kada je Crvena armija uspela da je probije. Blokada je bila jedna od najdužih i najrazornijih opsada u istoriji. Procenjuje se da je od posledica opsade, odnosno sistematskog izgladnjivanja civilnog stanovništva, živote izgubilo oko 1,5 milion ljudi.
Novi talas hapšenja Jevreja i Roma i interniranja u logor Topovske šupe
Novi talas hapšenja Jevreja i Roma i interniranja u logor Topovske šupe
Naređenje Komandanta Srbije da se “pohapse svi aktivni oficiri i podoficiri, svi Jevreji i Cigani”. Nov talas hapšenja i interniranja Jevreja u logoru u Topovskim šupama, delom i u logoru na Banjici.
Masovna interniranja u logor Jasenovac
Masovna interniranja u logor Jasenovac
Masovno interniranje Jevreja i Srba u logoru Jasenovac.
Odlazak CK KPJ za Užice
Odlazak CK KPJ za Užice
Odlazak Centralnog komiteta KPJ i komandanta Glavnog štaba partizanskih odreda Josipa Broza Tita iz Beograda na prostor zapadne Srbije.
Naređenje za mere odmazde u Srbiji
Naređenje za mere odmazde u Srbiji
Naređenje Adolfa Hitlera da se ustanak u Srbiji uguši najoštrijim sredstvima; naređenje Vrhovne komande nemačkih oružanih snaga da se u Srbiji strelja 100 “komunista” za poginulog i 50 za ranjenog nemačkog vojnika ili folkdojčera.
Mere odmazde Banjica
Mere odmazde Banjica
Streljanje 187 Jevreja iz logora na Banjici.
Mere gušenja ustanka
Mere gušenja ustanka
Imenovanje generala Franca Boehmea za Opunomoćenog komandanta u Srbiji sa zadatkom da uguši ustanak u Srbiji.
Ustanak
Ustanak
Neuspeli četničko-partizanski napad na Šabac.
Eksperimenti sa ubijanjem gasom u Aušvicu
Eksperimenti sa ubijanjem gasom u Aušvicu
Nemci u logoru Aušvic sprovode eksperimente sa pesticidom Ciklon B, ubijajući tim otrovnim gasom oko 600 sovjetskih ratnih zarobljenika i 250 bolesnih zatočenika. Kako se Ciklon B pokazao kao najbrži metod ubijanja gasom, izabran je kao sredstvo masovnog ubijanja u Aušvicu. Na vrhuncu deportacija 1943–1944, u Aušvicu je svakog dana u gasnim komorama ubijano oko 6.000 Jevreja.
Masovna interniranja i streljanja u Mačvi
Masovna interniranja i streljanja u Mačvi
Prelazak nemačke 342. divizije iz Srema u Šabac i početak masovnog interniranja i streljanja stanovništva.
Zločin u Babi Jaru
Zločin u Babi Jaru
U Babi Jaru, jaruzi pored Kijeva u Ukrajini, snage nacističke Nemačke uz podršku ukrajinske policije i lokalnih kolaboracionista, vrše jedno od najmasovnijih ubistava tokom Holokausta kada je u masovnim streljanjima tokom 29. i 30. septembra 1941. ubijeno oko 34.000 lokalnih Jevreja. Procenjuje se da je u Babi Jaru tokom nemačke okupacije ubijeno između 100.000 i 150.000 ljudi, većinom Jevreja, ali i sovjetskih ratnih zarobljenika, komunista i Roma.
Formiranje Užičke republike
Formiranje Užičke republike
Formiranje prostrane slobodne teritorije u zapadnoj Srbiji sa centrom u Užicu. Formiranje organa partizanske vlasti.
Gradi se Aušvic II – Birkenau
Gradi se Aušvic II - Birkenau
Logor Aušvic se proširuje i gradi se Aušvic II - Birkenau, koji ubrzo postaje najbrutalniji i najmasovniji logor u sistemu logora Aušvic. Logor je prvenstveno namenjen za uništenje Jevreja. Ubijani su takođe i Romi, Poljaci, Sovjetski zarobljenici i drugi.
Masovna ubijanja zatvrorenika iz Šapca i Topovskih šupa
Masovna ubijanja zatvrorenika iz Šapca i Topovskih šupa
Naređenje generala Bohmea da se za poginulog 21 nemačkog vojnika obezbedi iz logora u Šapcu i Beogradu (Topovske šupe) 2.100 zatvorenika, prvenstveno Jevreja i komunista. Zbog smrti još jednog vojnika broj je povećan na 2.200.
Deportacija žena i dece
Deportacija žena i dece
Deportovanje jevrejskih i srpskih žena i dece iz logora Kruščica u logor Lobor (Loborgrad) Hrvatsko zagorje.
Formiranje logora u Zasavici kod Šapca
Formiranje logora u Zasavici kod Šapca
Naređenje o izgradnji velikog koncentracionog logora u Zasavici za interniranje ustanika, stanovnika sa ustaničkih područja i svih preostalih Jevreja i Roma.
Početak streljanja zatvorenika iz Topovskih šupa
Početak streljanja zatvorenika iz Topovskih šupa
Početak streljanja Jevreja iz Topovskih šupa na putu Pančevo-Jabuka u južnom Banatu.
Intenziviranje hapšenja i intrerniranja u Topovske šupe
Intenziviranje hapšenja i intrerniranja u Topovske šupe
Naređenje generala Bohmea da se u celoj Srbiji pohapse kao taoci svi komunisti i sumnjivi, svi Jevreji i deo nacionalista i demokrata. Logor u Topovskim šupama je postao glavni rezervoar jevrejskih talaca za streljanje.
Masovne egzekucije u Zasavici
Masovne egzekucije u Zasavici
Streljanje u Zasavici taoca iz logora u Šapcu: 750 Jevreja iz Kladovskog transporta i 84 Roma, među kojima je bilo nekoliko Srba.
Masovne egzekucije u Kraljevu
Masovne egzekucije u Kraljevu
Zbog nemačkih gubitaka u borbi sa partizansko-četničkim jedinicama koje su opsedale Kraljevo, u gradu je streljano 2.194 talaca
Egzekucije u Beogradu
Egzekucije u Beogradu
Zbog napada na dvojicu nemačkih vojnika u Beogradu streljano je “200 komunista i Jevreja”.
Egzekucije u selima u okolini Kragujevca
Egzekucije u selima u okolini Kragujevca
Zbog poginulih nemačkih vojnika u tri sela oko Kragujevca streljano 415 Srba; streljanje nastavljeno narednih dana u Kragujevcu.
Masovne egzekucije u Kragujevcu
Masovne egzekucije u Kragujevcu
U Kragujevcu streljano 2.381 osoba, među njima i 37 Jevreja.
Otvaranje Antimasonske izložbe u Beogradu
Otvaranje Antimasonske izložbe u Beogradu
Antimasonska izložba u Beogradu - vrhunac antijevrejske propagandne kampanje.
Upotreba gasnih kamiona
Upotreba gasnih kamiona
Gasni kamioni "Gaswagen", poznati nakon rata i kao "dušegupke", bili su mobilne gasne komore za ubijanje. U hermetički zatvoren unutrašnji prostor kamiona preusmeravan je izduvni gas motora koji je trovao žrtve. Inicijativa za upotrebu gasnih kamiona stiže nakon što su se nemački vojnici koji su na Istočnom frontu vršili masovna streljanja civila, žena i dece, žalili na psihičku iscrpljenost i tjeskobu. Takođe, pokazalo se da je ubijanje gasom ekonomski jeftinije. Adolf Ajhman (Adolf Eichmann) odobrava i traži brzu primenu upotrebe gasnih kamiona za ubistvo Jevreja.
Egzekucije zarobljenika iz Topovskih šupa
Egzekucije zarobljenika iz Topovskih šupa
Masovno streljanje Jevreja i Roma iz logora u Topovskim šupama na stratištima u južnom Banatu.
Osnivanje logora na Beogradskom sajmištu
Naređenje generala Bohmea da se zbog poplave novi logor, umesto u Zasavici u Mačvi, uredi na Beogradskom sajmištu. Dobijanje saglasnosti vlade Nezavisne Države Hrvatske da se logor uredi na Beogradskom sajmištu (područje grada Zemuna).
Otvoren sukob partizanskog i rojalističkog pokreta otpora
Otvoren sukob partizanskog i rojalističkog pokreta otpora
Početak otvorenog sukoba partizanskog i rojalističkog pokreta otpora.
Nemačka ofanziva na partizansku slobodnu teritoriju
Nemačka ofanziva na partizansku slobodnu teritoriju
Ofanziva nemačkih snaga na partizansku slobodnu teritoriju u zapadnoj Srbiji.
Zakonska odredba na prisilni boravak u sabirne i radne logore
Zakonska odredba na prisilni boravak u sabirne i radne logore
“Zakonska odredba o upućivanju nepoćudnih i pogibeljnih osoba na prisilni boravak u sabirne i radne logore”.
Pad Užičke republike
Pad Užičke republike
Poraz partizanskih snaga i povlačenje u italijansku okupacionu zonu.
Logor Đakovo
Logor Đakovo
Interniranje Jevrejki i Srpkinja sa decom u ustaškom logoru Đakovo.
Plan internacije Jevreja na Staro sajmište
Plan internacije Jevreja na Staro sajmište
Izveštaj generala Bohmea da će svi Jevreji i Romi biti prebačeni “u koncentracioni logor kraj Zemuna” (Beogradsko sajmište).
Japan napada Perl Harbor
Japan napada Perl Harbor
Japan bez upozorenja bombarduje američku vojnu mornaričku bazu na Havajima. SAD, koje su do tada bile neutralne formalno ulaze u Drugi svetski rat na strani saveznika objavljujući rat Japanu i Nemačkoj. Nekoliko dana kasnije Italija i Nemačka objavljuju rat SAD što označava početak potpunog angažmana SAD u Drugom svetskom ratu.
Scene 12: Odlazak na Sajmište
Scene 12: Odlazak na Sajmište
“Judenlager Semlin” – Logor Sajmište, Beograd
Logor smrti Helmno
Logor smrti Helmno
Prvi od logor smrti nacističke Nemačke izgrađen je oko 50 km severno od Lođa u Poljskoj, u blizini sela Helmno. Logor Helmno je planiran da bude mesto za ubistvo Jevreja iz geta Lođ i Vartelanda. Dovoženje zatočenika počelo je 7. decembra 1941. Logor je imao tri gasna kamiona - pokretne gasne komore. Najmanje 180.000 ljudi, a po nekim procenama i do 340.000 muškaraca, žena i dece je ubijeno u logoru. Velika većina bili su Jevreji iz Poljske, ali i Jevreji iz Mađarske, Češke, Nemačke, Luksemburga i Austrije, kao i lokalni Romi i sovjetski ratni zarobljenici.
Dolazak zarobljenika u logor Staro sajmište
Dolazak zarobljenika u logor Staro sajmište
Početak interniranja svih Jevreja iz Srbije, uglavnom žena i dece, u novoformirani Jevrejski logor Zemun (Judenlager Semlin).
Interniranje Roma u logor na Staro sajmište
Interniranje Roma u logor na Staro sajmište
Interniranje beogradskih Jevreja u logoru na Sajmištu; interniranje romskih žena i dece u istom logoru u posebnom paviljonu.
Prebacivanje Jevrejki iz logora na Banjici
Prebacivanje Jevrejki iz logora na Banjici
Prebacivanje Jevrejki iz logora na Banjici u logor na Sajmištu.
Počela prodaja jevrejske imovine
Počela prodaja jevrejske imovine
Komesarska uprava jevrejskog kućnog i zemljišnog poseda iz Štaba Generalnog opunomoćenika za privredu u Srbiji Franca Nojhauzena, počela je procenu i prodaju jevrejske imovine.
Mere zabrane pomaganja i sakrivanja Jevreja
Mere zabrane pomaganja i sakrivanja Jevreja
Objavljivanje “Uredbe koja se odnosi na primanje na konak Jevreja”, kojom je pod pretnjom smrtne kazne zabranjeno primanje na konak ili sakrivanje Jevreja i naređena je predaja sve jevrejske imovine poverene na čuvanje.
Vanzejska konferencija
U vili u Vanzeju, na periferiji Berlina, održan je sastanak na inicijativu Rajnharda Hajdriha, kojeg je, kao Himlerov zamenik, Herman Gering ovlastio da razradi program "konačnog rešenja" "jevrejskog problema". Na sastanku se ne raspravlja o odluci da se ovo reši ubistvom svih Jevreja - jer ta je odluka očigledno već doneta, već se sa direktorima glavnih vladinih agencija nacističke Nemačke razmatraju načini, mere i međuresorna koordinacija neophodna za realizaciju plana.
Deportacija žena i dece iz Kladovskog transporta iz logora u Šapcu
Deportacija žena i dece iz Kladovskog transporta iz logora u Šapcu
Iz logora u Šapcu u logor na Sajmištu upućeno je 312 jevrejskih žena i dece iz Kladovskog transporta i iz Šapca.
Deportacija jevrejskih žena i dece iz logora u Nišu
Deportacija jevrejskih žena i dece iz logora u Nišu
Deportovanje 282 jevrejskih žena i dece iz logora u Nišu u logor na Sajmištu.
Odluka da se Jevreji ubiju u Srbiji
Odluka da se Jevreji ubiju u Srbiji
Donošenje odluke u RSHA u Berlinu da se Jevreji iz Srbije ubiju u samoj Srbiji.
Dolazak dušegupke
Dolazak iz Berlina u Beograd kamiona-gasne komore (dušegupke) i dvojice SS-podoficira.
Logor smrti Belzec
Logor smrti Belzec
Logor smrti Belzec bio je prvi od tri logora smrti osnovana kao deo operacije Rajnhard, planom za ubistvo skoro dva miliona Jevreja koji žive na teritoriji okupirane Poljske pod nemačkom upravom. Logor se nalazio kod sela Belzec, na železničkoj pruzi Lublin-Lvov. Od marta do decembra 1942. Nemci su u logor Belzec deportovali i ubili od 435.000 - 600.000 ljudi, najvećim delom Jevreja iz okruga Galicija, Krakov i Lublin, kao i nemačke, austrijske i češke Jevreje koji su prethodno bili deportovani u geta u Poljskoj, kao i neutvrđen broj Poljaka i Roma.
Deportacija Jevreja sa Kosova i Juga Srbije
Deportacija Jevreja sa Kosova i Juga Srbije
Deportovanje oko 500 Jevreja iz Kosovske Mitrovice (iz Novog Pazara, Sjenice i Kosovske Mitrovice) u logor na Sajmištu.
Ubijanje pacijenata i osoblja iz Jevrejske bolnice
Ubijanje pacijenata i osoblja iz Jevrejske bolnice
Ubijanje 700-800 Jevreja (bolesnika, lekara, bolničkog osoblja i njihovih porodica) iz Jevrejske bolnice na Dorćolu na putu ka pripremljenim rakama na vojnom strelištu u Jajincima.
Scene 13: Poslednja trka (Dušegupka)
Puštanje Roma iz logora
Puštanje Roma iz logora
Puštanje Roma iz logora na Sajmištu.
Početak ubijanja zatočenih Jevreja iz logora
Početak ubijanja zatočenih Jevreja iz logora
Početak akcije ubijanja svih jevrejskih zatočenika logora na Sajmištu na putu između logora i strelišta u Jajincima.
Osnivanje prihvatnog logora na Starom sajmištu
Osnivanje prihvatnog logora na Starom sajmištu
Uspostavljanje komande novog logora na Beogradskom sajmištu, Prihvatnog logora Zemun (Anhaltelager Semlin) od osoblja Gestapoa iz Beograda.
Logor smrti Sobibor
Logor smrti Sobibor
Sobibor je drugi od tri logora smrti osnovana kao deo Operacije Rajnhard. Izgrađen je u blizini istoimenog sela, na železničkoj pruzi Lublin-Helm-Vlodava, u slabo naseljenom, močvarnom području u gustoj borovoj šumi koja je logor skrivala od pogleda. U logor su deportovani Jevreji prvenstveno iz geta Lublinskog okruga, kao i Jevreji sa okupirane sovjetske teritorije, same Nemačke, Austrije, Slovačke, Češke, Holandije i Francuske. Bio je u funkciji od maja do jula 1942. i od oktobra 1942. do oktobra 1943. U Sobiboru je ubijeno 180.000-250.000 Jevreja.
Dolazak prvih zarobljenika u prihvatni logor na Starom sajmištu
Dolazak prve grupe zarobljenih partizana iz Čačka u Prihvatni logor Zemun, njih 117, a zatim novih velikih grupa iz logora u Srbiji i ustaškog logora Jasenovac. Zatočenici su zatim deportovanni u logore u Norveškoj, Grčkoj, u koncentracione logore Mauthauzen, Aušvic, u radne logore u Boru i Trepči, na egzekucije u Jajince i razna mesta u Sremu. Od 1943. u logor su stizali i zatočenici iz Grčke i Albanije radi upućivanja u druge nemačke logore.
Konfiskacija jevrejskih stanova
Konfiskacija jevrejskih stanova
Oblasna vojna komanda 599 je osnovala Biro za stanove (Vonungzamt) koji će dodeljivati jevrejske stanove.
Ubijanje poslednje grupe Jevreja iz logora
Ubijanje poslednje grupe Jevreja iz logora
U Jevrejskom logoru Zemun (Judenlager Semlin) zatočeno je oko 6.400 Jevreja sa celog nemačkog okupacionog područja u Srbiji i oko 600 Roma. Do 10. maja 1942. ubijeno je 6.320 jevrejskih zatočenika, a život je izgubilo (od gladi i bolesti) i preko 60 romskih zatočenika (ostali romski zatočenici su do početka aprila 1942. pušteni).
Deportacija Srba u logor Jasenovac
Deportacija Srba u logor Jasenovac
Masovno deportovanje Srba sa Banije, Korduna I Kozare u logor Jasenovac.
Naređenja za hapšenje Roma
Naređenja za hapšenje Roma
Okružnica Ministarstva unutrašnjih poslova NDH o prikupljanju svih Roma.
Deportacija Roma u logor Jasenovac
Deportacija Roma u logor Jasenovac
Naredba Vrhovnog oružničkog zapovedništva svim oružničkim (žandarmerijskim) stanicama da sve Rome upute u Jasenovac.
Logor za Rome u Uštici
Logor za Rome u Uštici
Formiranje “Ciganskog logora” u uništenom srpskom selu Uštica u sklopu jasenovačkog logora.
Izveštaj nemačkog Ministrstva inostranih poslova da je „Jevrejsko pitanje“ u Srbiji „rešeno“
Izveštaj nemačkog Ministrstva inostranih poslova da je "Jevrejsko pitanje" u Srbiji "rešeno"
Prema memorandum Frica Rademahera iz nemačkog ministarstva inostranih poslova “jevrejsko pitanje” u Srbiji više nije aktuelno.
Formiran logor u Tenji
Formiran logor u Tenji
Izgradnja logora za Jevreje u Tenji kraj Osijeka.
Deportacija Jevreja iz Belgije, Hrvatske, Francuske, Holandije i Poljske u logore smrti
Deportacija Jevreja iz Belgije, Hrvatske, Francuske, Holandije i Poljske u logore smrti
Leta 1942, nakon registracije, koncentracije počinje masovna deportacija Jevreja iz okupiranih zemalja u logore smrti.
„Romsko pitanje“ u NHD je „rešeno“
"Romsko pitanje" u NHD je "rešeno"
“Cigansko pitanje […] konačno je riješeno” (Nova Hrvatska, Zagreb, 3. VI 1942).
U Srbiji „rešeno“ „jevrejsko pitanje“
U Srbiji "rešeno" "jevrejsko pitanje"
Izveštaj Emanuela Šefera generalu Valteru Kuntceu da u Srbiji više nema “jevrejskog pitanja”.
Egzekucija jevrejskih bolesnika iz bolnica u Beogradu
Egzekucija jevrejskih bolesnika iz bolnica u Beogradu
Odvođenje i streljanje Jevreja iz bolnica u Beogradu: 5 iz bolnice Beogradske trgovačke omladine i 17 iz Duševne bolnice u Beogradu.
Deportacija jevrejskih žena i dece u logor Jasenovac
Deportacija jevrejskih žena i dece u logor Jasenovac
Deportovanje 3.000 jevrejskih žena I dece iz logora Đakovo u logor Jasenovac.
Logor smrti Treblinka
Logor smrti Treblinka
Treblinka je jedan od tri logora smrti koji su osnovani kao deo Operacije Rajnhard. Izgrađen je prvo kao logor za prinudni rad oko šljunkare u blizini sela Treblinka. Kako je bio lociran u neposrednoj blizini važnog železničkog čvora između Varšave, Lublina, Radoma i Bjalistoka, i smešten u gustoj šumi skriven od pogleda, dogradnjom dela logora nazvanog Treblinka II namenjenog za masovno ubijanje, postaje logor smrti u punom kapacitetu. Od kraja jula do septembra 1942. Nemci su u Treblinku deportovali oko 265.000 Jevreja iz Varšavskog geta, a između avgusta i novembra 1942, oko 346.000 Jevreja iz Radomskog okruga. Od oktobra 1942. do februara 1943. u Treblinku je deportovano više od 110.000 Jevreja iz okruga Bjalistok, i najmanje 33.300 Jevreja iz Lublinskog okruga. Oko 8.000 Jevreja iz Terezenštata iz Češke, kao i grupe Jevreja iz Nemačke, Austrije, Francuske i Slovačke završile su u Treblinci. Nemačke i bugarske snage deportovale su Treblinku i Jevreje iz bugarskih okupiranih zona u Trakiji i Makedoniji. Pored Jevreja, u Treblinki je ubijen i neutvrđen broj Roma i Poljaka.
Postojanje Prihvatnog logora na Starom Sajmištu
Postojanje Prihvatnog logora na Starom Sajmištu
Anhaltelager Semlin (Prihvatni logor Zemun na Starom sajmištu).
Deportovanje poslednje grupe Jevreja za logor smrti Aušvic
Deportovanje poslednje grupe Jevreja za logor smrti Aušvic
Deportovanje većine preostalih Jevreja iz NDH u logor smrti Aušvic, delom u Jasenovac.
Izveštaj da je Srbija „očišćena“ od Roma i Jevreja
Izveštaj da je Srbija "očišćena" od Roma i Jevreja
Izveštaj Harolda Tarnera generalu Aleksandru Leru da je Srbija “jedina zemlja u kojoj je jevrejsko i cigansko pitanje rešeno”.
Ubijanje Jevrejskih bolesnika
Ubijanje Jevrejskih bolesnika
Streljanje 11 jevrejskih bolesnika iz Duševne bolnice u Kovinu.
Konfiskacija jevrejske imovine
Konfiskacija jevrejske imovine
Objavljivanje Zakonske odredbe o podržavljenju jevrejske imovine.
Deportacija Jevreja iz Nemačke, Grčke i Norveške u logore smrti
Deportacija Jevreja iz Nemačke, Grčke i Norveške u logore smrti
Zima 1942, masovna deportacije Jevreja iz okupiranih teritorija u logore smrti.
Transport Sinta i Roma do Aušvica
Transport Sinta i Roma do Aušvica
16. decembra 1942. godine Hajnrih Himler izdao naredbu za sistematsko upućivanje Roma u koncentracione logore radi njihove likvidacije.
U Birkenau osnovan poseban kamp za Rome
U Birkenau osnovan poseban kamp za Rome
20.000 Roma iz Rajha internirano u Aušvic
Deportacija Jevreja iz Makedonije
Deportacija Jevreja iz Makedonije
Bugarske okupacione trupe su uhapsile i deportovale Jevreje iz Makedonije. Najveći deo je ubijen u logoru smrti Treblinka u okupiranoj Poljskoj. Jednom od šest logora smrti koji je funkcionisao od jula 1942 do avgusta 1943. Smatra se da je ubijeno preko 7.300 makedonskih Jevreja.
Deportovanje poslednje grupe Jevreja za logor smrti Aušvic
Deportovanje poslednje grupe Jevreja za logor smrti Aušvic
Deportovanje preostalih 2.000 Jevreja iz NDH u logor smrti Aušvic.
Ustanak u Varšavskom getu
Ustanak u Varšavskom getu
Nemačke trupe ulaze u geto u nameri da deportuju preostale zarobljene Jevreje. Oko 700 ustanika počinje oružanu pobunu. Najmanje 7000 ljudi je nastradalo za vreme ustanka. Oko 7000 ljudi je zarobljeno za vreme pobune i odvedeno u logor smrti Treblinka. Preostalih 42.000 ljudi je odvedeno u radne logore i u logor Lublin/Majdanek od kojih je najveći broj streljan u novembru 1943. Ustanak u Varšavskom getu je najveći otpor koji su Jevreji pružili nacistima u toku Drugog svetskog rata.
Dolazak Jevreja iz Splita
Dolazak Jevreja iz Splita
Dolazak grupe od 145 Jevreja iz Splita (86 muškaraca i 59 žena sa decom).
Uništavanje tragova masovnih ubijanja u Jajincima
Uništavanje tragova masovnih ubijanja u Jajincima
Posebna komanda (Sonderkommando) 1005 je uništavala leševe ubijenih u Jajincima.
Nemačka okupira Mađarsku
Nemačka okupira Mađarsku
Nakon poraza u Staljingradu u kojima su mađarske trupe imale mnogo gubitaka, admiral Mikloš Horti premijer Mikloš Kalaj počinju pregovore o saradnji sa Saveznicima. Da bi ovi pregovori bili zaustavljeni Nemačka okupira Mađarsku, ostavlja na vlasti Hortija ali za premijera postavlja pro-nacističkog dotadašnjeg ambasadora u Nemačkoj, generala Dome Sztojay (Dimitrije Stojaković, Srbin iz Vršca) koji organizuje progon Jevreja sa tadašnje (uključujući Vojvodinu) teritorije Mađarske i druge ratne zločine zbog kojih je osuđen smrtnom kaznom 1946 godine.
Izveštaj „Protokoli Aušvica“
Izveštaj "Protokoli Aušvica"
Alfred Vecler i Rudolf Vrba su pobegli iz Aušvica. Napisali su detaljan izveštaj očevidaca o logoru i sudbini Jevreja. Dokument je preveden i prosleđen Zapadnim saveznicima u maju 1944. godine
Savezničko bomradovanje Beograda i logora na Starom sajmištu
Savezničko bomradovanje Beograda i logora na Starom sajmištu
Bombardovanje logora Staro Sajmište od angloameričke avijacije; pogibija i ranjavanje nekoliko stotina zatočenika.
Deportacija mađarskih Jevreja
Deportacija mađarskih Jevreja
Nakon nemačke okupacije Mađarske, počele su prve deportacije mađarskih Jevreja u Aušvic. U naredna dva meseca, otprilike 440.000 mađarskih Jevreja je deportovano i najveći deo ih je pri dolasku u Aušvic ubijen.
Upravu logora preuzima ustaška policija
Upravu logora preuzima ustaška policija
Gestapo je logor Staro Sajmište predao na upravu ustaškoj policiji.
Dolazak Jevreja sa Kosova
Dolazak Jevreja sa Kosova
Dolazak transporta iz Prištine sa 440 Jevreja sa Kosova i Metohije i jevrejskih izbeglica uhapšenih u Crnoj Gori.
Dan D: Invazija saveznika na Normandiju
Savezničke snage iskrcale su se na plažama Normandije, signalizirajući prvu fazu oslobođenja Evrope.
Deportacija Jevreja sa Kosova u koncentracioni logor Bergen-Belzen
Deportacija Jevreja sa Kosova u koncentracioni logor Bergen-Belzen
Deportovanje grupe iz Prištine u koncentracioni logor Bergen –Belzen.
Pokušaj atentata na Hitlera
Pokušaj atentata na Hitlera
Grupa nemačkih vojnih oficira pokušala je da ubije Hitlera koristeći bombu u aktovci. Hitler je preživeo, a zaverenici su pogubljeni.
Raspuštanje Prihvatnog logora Zemun na Beogradskom sajmištu
Raspuštanje Prihvatnog logora Zemun na Beogradskom sajmištu
U njemu je zatočeno ukupno 31.972 zatočenika od kojih je u logoru ili neposredno posle odvođenja iz logora život izgubilo njih 10.636 ili jedna trećina (33,26%). Ovi brojevi su verovatno znatno veći. Zatočenici su bili pripadnici pokreta otpora, uglavnom partizanskog, delom i rojalističkog, ali najvećim delom srpsko radno sposobno muško stanovništvo sa područja vojnih operacija radi upućivanja na prisilni rad u koncentracione ili radne logore u nacističkoj Nemačkoj ili u okupiranim zemljama. Među brojnim transportima iz raznih delova Srbije, NDH i sa područja Albanije i Grčke bila su i dva veća transporta Jevreja. Posle kapitulacije Italije nemačke trupe su reokupirale italijansko okupaciono područje gde su hapsile Jevreje koje su zatekle. Iz Splita je 27. oktobra 1943. u logor na Sajmištu stigla grupa od 145 Jevreja. Najvećim delom oni su odvedeni na stratište u Jajincima i ubijeni 20. januara 1944. Deo mlađih Jevreja iz grupe bio je u grupi zatočenika koja je od novembra 1943. do marta 1944. pod Specijalnom komandom 1005 otkopavala i spaljivala leševe ubijenih u Jajincima. Zajedno sa ostalim zatočenicima koji su to radili, i oni su na kraju ubijeni. Iz Prištine u logor je 18. maja 1944. stigla grupa od 440 zatočenika, uglavnom sa Kosova i Metohije. Sa njima su bile i jevrejske izbeglice koje su nemačke trupe prikupile u Podgorici i priključile grupi Jevreja iz Prištine. Osim troje koji su ubijeni u logoru, ostali su 23. juna 1944. deportovani u Koncentracioni logor Bergen Belsen u Nemačkoj.
Oslobođenje Beograda
Oslobođenje Beograda od strane Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije i Crvene armije.
Formiranje Anketne komisije za utvrđivanje zločina u logoru na Sajmištu
Formiranje Anketne komisije za utvrđivanje zločina u logoru na Sajmištu
U logoru na Beogradskom sajmištu tokom celog vremena postojanja, od 8. decambra 1941. do kraja jula 1944. zatočeno su ukupno oko 38.972 osobe (u Jevrejskom logoru Zemun 7.000 osoba - 6.400 Jevreja i 600 Roma). Od tog broja u logoru ili neposredno posle odvođenja iz logora život je izgubilo ukupno 17.016 osoba, ili 43,66 % (u Jevrejskom logoru Zemun 6.380 osoba od toga 6.320 Jevreja i 60 Roma; u Prihvatnom logoru Zemun 10.636 osoba, uglavnom Srba, mnogo manje i Jevreja, Hrvata, Muslimana, Grka. Albanaca i pripadnika drugih naroda. To su bili pripadnici partizanskog pokreta otpora, delom i rojalističkog, ali najvećim delom radno sposobno srpsko stanovništvo sa područja vojnih operacija). Ekshumacije leševa na Jevrejskom groblju u Zemunu i na Bežanijskom groblju.
Sakrivanje zločina u Aušvicu
Sakrivanje zločina u Aušvicu
Hainrih Himler naređuje uništenje gasnih komora i krematorijuma u logoru Aušvic - Birkenau kako bi sakrio dokaze o zločinima.
Poslednje ubistvo gasom u Harthajmu
Poslednje ubistvo gasom u Harthajmu
Harthajm je bio jedan od 6 centara za ubijanje odraslih gasom kao deo logora Mathauzen. Od 1940-1944, kao deo "Eutanazija programa" ubijeno je oko 30.000 ljudi, većinom mentalno ili fizički hendikepiranih. Uz njih je ubijeno i oko 6.000 zatvorenika iz Mathauzena, Gusena i Dahaua.
Marš smrti iz Aušvica
Marš smrti iz Aušvica
Zbog približavanja Sovjetske armije, 58.000 zatvorenika Aušvica bilo je prisiljeno na marširanje u koncentracione i radne logore u centralnoj Nemačkoj. Ovi marševi su postali poznati kao marševi smrti
Oslobođenje Aušvica
Oslobođenje Aušvica
Sovjetska armija je oslobodila Aušvic i oslobodila preostalih 7.650 zatvorenika
Bombardovanje Drezdena
Bombardovanje Drezdena
Britanski i američki vazdušni napadi uništili su grad Drezden u Nemačkoj
Hitlerovo samoubistvo
Hitlerovo samoubistvo
Hitler je izvršio samoubistvo u svom bunkeru u Berlinu
Sovjeti okupiraju Berlin
Jedna od poslednjih velikih bitaka Drugog svetskog rata je bitka za Berlin. Trajala je od 16 aprila do 2 maja 1945 godine i sovjetska Crvena armija je pobedila nemačke trupe zadužene za odbranu glavnog grada Trećeg Rajha.
Nemačka se predaje
Nemačka se predaje
U 14.41, general Jodl i admiral Frideburg potpisali su dokumente o bezuslovnoj predaji u Ajzenhauerovom štabu. Sledeći dan su Čerčil i Truman proglasili Danom pobede u Evropi.
Dan V-E
Dan V-E
Nemačka se predaje; kraj Trećeg rajha
Potsdamska konferencija
Potsdamska konferencija
Na Potsdamskoj konferenciji i Nemačka i Berlin su podeljeni u četiri okupacione zone. Sovjetska zona na istoku, američka, britanska i francuska zona na zapadu
Atomska bomba u Hirošimi
Atomska bomba u Hirošimi
Američka vojska bacila je prvu atomsku bombu na Hirošimu u 8.15 sati. Odmah je umrlo 80.000 ljudi. Više hiljada je umrlo od povreda i radijacije
Kraj Drugog svetskog rata
Kraj Drugog svetskog rata
Posle druge atomske bombe, Japan je najavio predaju u radio obraćanju cara Hirohita. Vlada je potpisala japanski Instrument o predaji 2. septembra 1945.
Počinje suđenje u Nirnbergu
U Nirnbergu su počela suđenja nacističkim ratnim zločincima. Njima je za zločine protiv čovečnosti i ratne zločine sudio sud savezničkih sudija. Dvanaestoro optuženih osuđeno je na smrt.
